ေမာင္စြမ္းရည္ ● ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ဖြားဖက္ “ႀကီးပြားေရးစာအုပ္တိုက္” ႏွစ္ ရွစ္ဆယ္ျပည့္ၿပီ (မုိးမခ) ဇြန္ ၂၀၊ ၂၀၁၈ ႀကီးပြားေရးမဂၢဇင္း၊ တိုးတက္ေရးမဂၢဇင္း၊ သူရိယမဂၢဇင္းတို႔ဟာ ကိုလိုနီေခတ္မွာနာမည္ႀကီးခဲ့တဲ့ မဂၢဇင္းေတြပါ။ “မဂၢဇိန္” လို႔ေခၚတြင္ခဲ့ရာက “မဂၢဇင္း” လို႔ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲမႈ တည္ၿမဲသြားတာဟာ အဲဒီ မဂၢဇင္းႀကီး သံုး၊ ေလးခု ယွဥ္ၿပိဳင္ထြန္းကားလာ ေတာ့မွသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က မဂၢဇင္းဆိုတာ ပါဠိပ်က္စကားလံုးေအက္ ေမ့လို႔ မဂၢ၊ ဇဥ္လို႔ေတာင္ ပုဒ္ခြဲၿပီး ၀ိၿဂိဳဟ္က်င္းခဲ့ၾက ဖူးတယ္လို႔ ၾကားဖူးပါတယ္။ ႀကီးပြားေရး မဂၢဇင္း ဟာ ၁၉၃၀ ေလာက္က ေပၚေပါက္ခဲ့တယ္။ မဂၢဇင္းႀကီး သံုး၊ေလးခုယွဥ္ၿပိဳင္ေပၚ ထြန္းေနတဲ့ကာလမွာ အမ်ဳိးသားေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီး ဦးသန္႔(ပန္းတေနာ္ဦးသန္႔)က မဂၢဇင္းေတြဟာ တမ်ဳိးစီ ေကာင္းၾကၿပီး ႀကီးပြားေရး မဂၢဇင္းကိုေတာ့ ေခတ္အမီဆံုး...

Read more »

ကုိသန္းလြင္ ● အိႏၵိယႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ (မုိးမခ) ဇြန္ ၁၉၊ ၂ဝ၁၈ (၁) လြတ္လပ္ေသာ၊ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ လြတ္လပ္ေသာတရားစီရင္ေရး၊ ဆူညံေသာ အတိုက္အခံပါတီမ်ား၊ လြတ္ လပ္ေသာမီဒီယာႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ကင္းေအာင္ေနေသာ စစ္တပ္တို႔ျဖင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးကို သတ္မွတ္ထားခဲ့သည္မွာ သူ႔ႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပုံကိုေရးဆြဲခဲ့ေသာ ၁၉၅ဝ ခုႏွစ္မွစတင္ခဲ့ပါသည္။ အိႏိၵယသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပုံဥပေဒကို ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒျပဳႏွင့္ တရားစီရင္ေရးတို႔ကိုလိုက္နာရာ၌ အျခားတိုးတက္ေသာႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္မတူပါ။ သို႔ပါေသာ္လည္း လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္က Bhartiya Janata Party အာဏာရယူၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ ခဲ့သည့္ကာလအတြင္း ဘယ္ေသာအခါႏွင့္မွ်မတူေအာင္ ပ်က္စီးခဲ့ပါၿပီ။ အိႏၵိယႏိုင္ငံတြင္ဗဟိုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမဟုတ္ဘဲ (Decentralized System) စနစ္ႏွင့္အုပ္ခ်ဳပ္ပါသည္။ တိုင္းျပည္နယ္တိုင္းကို Chief Minister ကအုပ္ခ်ဳပ္ပါသည္။ ထိုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မ်ားသည္ ေရြးေကာက္ခံပါတီတခု (သို႔မဟုတ္) ညြန္႔ေပါင္းပါတီမ်ားကို...

Read more »

လွေက်ာ္ေဇာ ● တပ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး – အပိုင္း (၉) (မုိးမခ) ဇြန္ ၁၈၊ ၂ဝ၁၈ အေတြးအေခၚေဟာင္း လုပ္ဟန္ေဟာင္းမ်ား ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕လက္ေတြေျခေတြကို အတိတ္သမိုင္းက ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတာ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ အေတြးအေခၚအယူအဆ ေဟာင္းေတြ လုပ္ဟန္ေဟာင္းေတြရဲ႕တားဆီးပိတ္ပင္မႈမ်ားကို ေက်ာ္လႊားၿပီး၊ ဒီေနရာေရာက္ေအာင္လာခဲ့ရတာ မလြယ္ပါ ဘူး။ (ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္း။ ၁၂၊ ၆ ၂ဝ၁၈၊ စင္ကာပူ) ===== စစ္ေအးေခတ္ရဲ႕ေနာက္ဆံုးက်န္ေနတဲ့ ပဋိပကၡႀကီးတရပ္နိဂံုးရဲ႕ နိဒါန္းအစျပဳခ်က္လို႔ တင္စားဆိုၾကတဲ့ အေမရိကန္သမတ ေဒၚနယ္ထရန္႔နဲ႔ ေျမာက္ကိုးရီးယားေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္းတို႔ရဲ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲအစ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားေရွ႕မွာ ကင္ကေျပာလိုက္တဲ့စကားမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္လည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း (၅ဝ) ေက်ာ္ ရန္သူေတာ္ႀကီးေတြျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီး၊ လြန္ခဲ့တဲ့ (၆) လအတြင္းမွာပဲ အႏုျမဴ စစ္ပြဲႀကီးျဖစ္ေတာ့မတတ္ အျပန္အလွန္ၿခိမ္းေျခာက္တင္းမာခဲ့တဲ့...

Read more »

ဇင္လင္း ● လြမ္းဆြတ္တသဖြယ္ရာ တခုေသာ ေရႊရတုသဘင္အခါ … (မုိးမခ) ဇြန္ ၁၉၊ ၂ဝ၁၈ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္သည္ လြမ္းစရာေကာင္းေသာႏွစ္ျဖစ္သည္။ လြမ္းစရာေကာင္းေသာႏွစ္ဟုဆိုရေသာ္လည္း ၁၉၉၅ တြင္ မိမိ သည္ နာမည္ေက်ာ္ အင္းစိန္ဗဟိုစံျပ အက်ဥ္းေထာင္၌ ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မ ၅ (ည) ျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္က်ခံေနရခ်ိန္ ျဖစ္ သည္။ မိမိသည္ ထိုစဥ္က အင္းစိန္ေထာင္တြင္ နာမည္ဆိုးျဖင့္ထင္ရွားေသာ ႏိုင္ငံေရးတိုက္ဝန္းအတြင္းရွိ ၃ တိုက္ အခန္း ၁ဝ ၌ အက်ဥ္းက်ခံေနရသည္။ ထိုစဥ္က မိမိႏွင့္ ဘဝတူ အခန္းေဖာ္ ၂ ဦးမွာ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္ (ယခု မႏၱေလးတိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္) ႏွင့္ ေဒါက္တာျမင့္ႏိုင္ (ယခု...

Read more »

ေမာင္စြမ္းရည္ ● ဂႏၳဝင္နဲ႔ ေခတ္ေပၚ (မုိးမခ) ဇြန္ ၁၇၊ ၂၀၁၈ ယေန႔ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ အမ်ဳိးသားစာေပဆု(ကဗ်ာ) ေရြးခ်ယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၀ိ၀ါဒ/ ဒိြ၀ါဒ အျငင္းအခံုေလး ေတြျဖစ္ေနတာကို ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚမွာ ဘာကာစာလႊာျပဳေနၾကတာကို ဖတ္ေနရပါတယ္။ ဆရာၾကည္မင္း၊ ကာတြန္းဝင္း ေအာင္၊ စံၿငိမ္းဦး စသျဖင့္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေနၾကတာေတြလည္း ေတြ႕ရပါ တယ္။ ဟိုလို ဖတ္ရ၊ ဒီလို ဖတ္ရနဲ႔ စိတ္ရႈပ္ သလို ျဖစ္သြားရေပမယ့္ ေၾသာ္ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီပါလား လို႔ စိတ္ေျဖလိုက္ရေတာ့လဲ ေပ်ာ္ေတာင္လာပါေသး တယ္။ ျမန္မာစကား ရွိတယ္မဟုတ္လား။ အျငင္းသန္ အမွန္ ဆိုတဲ့။ အယူအဆ ႏွစ္မ်ဳိးကြဲၾကတာက အမ်ဳိးသာစာေပ(ကဗ်ာ)ဆု ေရြးခ်ယ္ရာမွာ ႏွစ္မ်ဳိး ခြဲၿပီးေရြးမလား၊ ေပးမလားဆိုတဲ့...

Read more »

ေမာင္စြမ္းရည္ ● ႐ုရွားပညာရွင္ ယီေဂါမိုဇြင္ေရးတဲ့ ေအာင္ဆန္း  (ျမန္မာပညာရွင္ ဦးဝင္းခင္ ဘာသာျပန္) (မုိးမခ) ဇြန္ ၁၆၊ ၂၀၁၈ ဗမာျပည္မွာ ေအာင္ဆန္းအတၱဳပၸတၱိ စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ျပည္သူခ်စ္တဲ့၊ ကမၻာခ်စ္တဲ့လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲဝင္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္နဲ႔ ေအာင္ဆန္းအေၾကာင္းကို ေရးလို႔မဆံုး၊ ဖတ္လို႔ မဝႏိုင္ၾကပါ။ ျပည္သူလူထုအမ်ားစုက ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို႔ပဲ ဒီေန႔အထိေခၚတြင္ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္ဆန္းကို ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးနဲ႔ တကမာၻ လံုး သိရွိေက်ာ္ၾကားသြားေစခဲ့တာက အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံငယ္ေလးတခုက နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ် ကိုေရာ၊ ေနာက္ထပ္က်ဴးေက်ာ္အပိုင္စီးလာသူ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကိုေရာ ေျပာင္ေျမာက္စြာေမာင္း ထုတ္ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ဗမာ့မ်ဳိး ခ်စ္တပ္မေတာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အျဖစ္နဲ႔မို႔ပါ။ ဗမာ့တပ္မေတာ္သားေတြက သူတို႔ေခါင္းေဆာင္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္လို႔ေခၚတြင္ခဲ့ရာက ဗမာ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးကပါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လို႔ ေလးစားခ်စ္ခင္စြာ ေခၚတြင္လာခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။...

Read more »

ကုိသန္းလြင္ ● လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ခြင့္ (မုိးမခ) ဇြန္ ၁၂၊ ၂၀၁၈ (၁) အဒမ္စမစ္ (Adan Smith) ၏ အေျခခံအက်ဆုံး စီးပြားေရးဥပေဒသတစ္ခုမွာ လူမႈေရးနိမ့္ေသာစနစ္ႏွင့္္ လူမႈေရး ျမင့္မား ေသာစနစ္ႏွစ္ခုတို႔ကို လြတ္လပ္စြာကူးသန္းေရာင္းဝယ္ခြင့္ေပးလိုက္ပါလ်င္ တခ်ိန္တြင္ လူမႈေရးစနစ္ႏွစ္ခုတို႔သည္ တူညီ သြားမည္ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ လူေနမႈစနစ္ႏွစ္ခုကို တူညီေအာင္ညိွလိုၾကပါလွ်င္ နယ္စပ္မ်ဥ္းမွအတားအဆီး အပိတ္အပင္တို႔ကို ဖယ္ ရွားပစ္ႏိုင္ၾကရပါမည္။ (၂) မိတ္ေဆြစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တေယာက္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးလိုက္ရပါသည္။ သူကႏိုင္ငံျခားမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတို႔ကို ကုိယ္တိုင္ ရင္း ႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခြင့္ေပးေတာ့မည္ဟု သတင္းၾကားရေၾကာင္း ေျပာျပသည္။ ျမန္မာျပည္စီးပြားေရးအတြက္ အားတက္လိုက္ရပါ သည္။ ယခင္ကႏိုင္ငံျခားမွရင္းႏွီးျမႈတ္ႏွံဖို႔လာသူတဦးသည္ ျမန္မာႏို္ငံသားႏွင့္တြဲဖက္လုပ္ကိုင္ရန္ ပါတနာရွာေဖြၾကရပါသည္။ ျမန္မာလူမ်ဳိး အေဖာ္ကိုေတြ႔ပါမွ ျမန္မာျပည္မွာအလုပ္လုပ္ႏိုင္ၾကပါသည္။ ရလာမည့္အက်ဳိးေက်းဇူးကို အဆိုပါ ျမန္မာလူမ်ိဳး လုပ္ငန္းလုပ္သူႏွင့္ ခြဲေဝယူၾကရပါသည္။...

Read more »

လွေက်ာ္ေဇာ ● တပ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး – အပိုင္း (၈) (မုိးမခ) ဇြန္ ၁၂၊ ၂၀၁၈ ● ဗမာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕စိတ္ႀကီးဝင္ေရာဂါ (Megalomania) တိုက္ပြဲေတြကလည္း အင္မတန္ခဲယဥ္းၾကမ္းတမ္းတယ္။ မိမိတို႔ဟာ နာရီပိုင္းအတြင္း ေသသြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီလိုအခ်ိန္မ်ဳိး မွာ ရဲေဘာ္ေတြရဲ႕စိတ္ထဲမွာ လြတ္လပ္ေရးရမွ ရပါ့မလား။ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ငါတို႔အ႐ိုးပံုေပၚ ေခါင္းေပါင္းစ ေထာင္ျပီး သစၥာေဖာက္ၾကဦးမွာလား။ (ကိုးကား – ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေဇာ၊ ဆိုင္းစုမွသည္ မန္ဟိုင္းဆီသို႔၊ ယဥ္္မ်ဳိး စာေပ။ ႏွာ – ၁ဝ၂) ၁၉၄၅ ၾသဂုတ္လ (၁၉) ရက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ေနသူရိန္အစည္းအေဝးႀကီးမွာ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးအတြင္းက စစ္တိုင္း (၄) ရဲ႕တိုင္းမွဴးျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေဖေဖ (ဗိုလ္မွဴးေက်ာ္ေဇာ) က တျပည္လံုးညီညႊတ္ေရးအဆို ကိုတင္သြင္းရာမွာ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့တဲ့စကားေတြပါ။...

Read more »

ကုိသန္းလြင္ ● မေလးရွားမွ ေခတ္ဆန္းခ်ိန္ (မုိးမခ) ဇြန္ ၅၊ ၂ဝ၁၈ လြန္ခဲ့ေသာ လေပါင္းအနည္းမွ်အထိ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇတ္ (Najib Razak) ၏ အစိုးရသည္ သန္းေပါင္းမ်ား စြာျခစားထား သည္ဟူေသာအမႈႏွင့္ သပြတ္အူလိုက္ေနသည့္တိုင္ အာဏာကိုလက္လႊတ္ရဘို႔အေရးအထိ မည္သူမွ်မေတြးရဲပါ။ သို႔ေသာ္ မေလးရွားအစိုးရ၏ နိဂုံးသည္ လ်င္ျမန္စြာေရာက္လာခဲ့ပါသည္။ အစိုးရျပဳတ္က်သြားျခင္း၊ လုံးဝဥသုံ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားျခင္းမွာ ျမန္ဆန္လြန္းေသာေၾကာင့္ အတိုက္အခံမ်ားကပင္ လြန္စြာအံ့အား သင့္ခဲ့ရပါသည္။ ဆယ္စုႏွစ္နီးပါးမွ် အသက္ ၆၄ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ နာဂ်စ္သည္ မေလးရွားႏိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရးဆိုင္ရာႏွင့္ သူ၏ စည္းစိမ္ တို႔ကို ခိုင္ျမဲစြာ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ သူ႔ပါတီက ေျမာက္မ်ားစြာေသာေငြေၾကးကို ျပည္သူျပည္သားမ်ားထံ ေရြးေကာက္ ပြဲနီးခ်ိန္တြင္ ျဖန္႔ေဝခဲ့ပါသည္။ မီဒီယာမ်ားကို ထိမ္းခ်ဳပ္ထားၿပီး ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားကို...

Read more »

ကုိသန္းလြင္ ● အိုမင္းရင့္ေရာ္ျခင္း (မုိးမခ) ေမ ၃၀၊ ၂၀၁၈ (၁) မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ကြၽန္ေတာ္ႀကီးျပင္းခဲ့ရာ ကြၽန္ေတာ့္ဇာတိအရပ္မွ အိမ္သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိသြားပါသည္။ သည္ အိမ္ကို မေရာက္ျဖစ္သည္မွာ ေလး ငါးႏွစ္ရွိေတာ့မည္။ သည္အိမ္ကို ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က အေမေဆာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အိမ္မွာေနသူ မရွိ၊ အဖက္ဖက္က ပ်က္စီးေနသည္။ အိမ္ကိုေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ တူမတေယာက္ကို တာဝန္ေပးထားေသာ္လည္း သူ႔အိမ္ေထာင္ တဖက္ႏွင့္ အခ်ိန္အားမရႏိုင္ဘဲ အိမ္ကိုေသခ်ာ မၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါ၊ အိမ္က သစ္သားတိုင္ႏွင့္ အုတ္ႏွင့္ ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္ရာ ကြၽန္ေတာ္တို႔အညာရပ္က ဤအိမ္မ်ိဳးကို နံကပ္တိုက္ဟုေခၚၾကသည္။ အိမ္မွာေဆးသုတ္ထားေသာ္လည္္း ေဆးေတြက အလိပ္လိုက္ကြာက်ေနသည္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြ မွာ ေဆးေရာင္မရွိေတာ့။ အိမ္ေရွ႕က ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္စိုက္ခဲ့ေသာသီးပင္မွာ အုပ္အုပ္ညိဳ႕ညိဳ႕ႏွင့္ အရြက္ေတြ ဖားဖားက်ေနသည္။ ကြၽန္ေတာ္ငယ္ ငယ္က...

Read more »

လွေက်ာ္ေဇာ ● တပ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး – အပိုင္း (၇) (မုိးမခ) ေမ ၂၈၊ ၂၀၁၈ ႏွစ္ထပ္ကြမ္းဆိုးဝါးတဲ့ဘဝ “KIA က NCA လမ္းေၾကာင္းေပၚ တက္လာမွပဲရမယ္။ တက္မလာဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကို လက္နက္ကိုင္ၿပီး ေတာ္ လွန္ပုန္ကန္ေနသူေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီ အစြမ္းကုန္ရွင္းမွာပဲ” (ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတဇေက်ာ္၊ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ေမ ၁၁ ရက္) စစ္တပ္တြင္းရွိၾကတဲ့ အရာရွိ အရာခံ အၾကပ္တပ္သားမ်ားႏွင့္ အျခားလက္နက္ကိုင္မ်ားခင္ဗ်ား … ကြၽန္ေတာ္တို႔မ်ဳိးခ်စ္ျပည္ခ်စ္ေတြ ဒီတပ္ႀကီးကို လြန္ခဲ့တဲ့အႏွစ္ (၃၅) ႏွစ္ (မွတ္ခ်က္။ ၁၉၇၆ ကေျပာတဲ့မိန္႔ခြန္း) က စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တာ ဘာ ေၾကာင့္လဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔တိုင္းျပည္ မလြတ္လပ္ေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျပည္သူေတြ မလြတ္ေျမာက္ေသးဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျပည္သူေတြ...

Read more »