ရသေဆာင္းပါးစုံ

မင္းကုိႏုိင္ ● တခါက ဆုံစည္းရာ

August 1, 2017

မင္းကုိႏုိင္ ● တခါက ဆုံစည္းရာ (မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၁၊ ၂၀၁၇ ကုိမင္းကုိႏုိင္၏ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာေပၚမွ ျပန္လည္ကူးယူပါသည္။ ငယ္ခ်စ္ဦးအား အႏွစ္သံုးဆယ္ေက်ာ္မွ ျပန္ေတြ႔ရာ အရင္လို လွျမဲ၊ ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိေနျမဲ၊ နည္းနည္းေလးမွ အိုမင္းမသြား။ ဟုတ္ရဲ႕လား၊ ဓာတ္ပံုထဲမွာလား၊ ဗီဒီယို ဖိုင္ေဟာင္းထဲမွာလား၊ အိမ္မက္ထဲမွာလား။ မဟုတ္။ တကယ္ကို အျပင္မွာ ျပန္ ေတြ႔တာျဖစ္သည္။ ေတြ႔ေတြ႔ခ်င္းလည္း ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ဝမ္းသာအားရ ၿပိဳင္တူေအာ္မိၾကသည္။ “ဟိုိုမွာ စာအုပ္ဆိုင္ေလး၊ စာအုပ္ဆိုင္ေလး” ဟု။ ……………… နယ္ၿမိဳ႕ေလးတြင္ မွတ္မထင္ေတြ႔ရသည့္ ထိုဆိုင္ေလးကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အလြမ္းမ်ားျဖင့္ ရင္ခုန္ဝင္ၾကည့္ ၾကသည္။ ယခု ေခတ္ထုတ္ စာအုပ္ေတြ ေတြ႔သလို ေခတ္ေဟာင္းက စာအုပ္ေကာင္းမ်ားကိုလည္း...

စံပယ္ ● စဥ္းစားၾကစို႔

July 30, 2017

စံပယ္ ● စဥ္းစားၾကစို႔ (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၃၀၊ ၂၀၁၇ သမီးလတ္က က်မကို အေျပးအလႊားသတင္းထူးလာေျပာသည္။ သူတို႔ လူငယ္ေတြသေဘာက်ေသာ အေမရိကန္အဆိုေတာ္ Chester ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသသြားၿပီးေနာက္ ေပၚထြက္လာေသာ ထူးထူးဆန္းဆန္း အေၾကာင္းအရာ ေလးပါ။ အာဆင္နယ္ ေဘာလံုးသမား Aaron Ramsey ဂိုးတစ္လံုးသြင္းတိုင္း နံမည္ေက်ာ္တစ္ေယာက္ ေသသည္တဲ့။ စိတ္ဝင္စား သြားလို႔ ျပပါဦးဆိုၿပီး ဖတ္ၾကည့္မိသည္။ Aaron Ramsey က ဇူလိုင္ ၁၅ ရက္တုန္းက ေဘာလံုးပြဲတစ္ခုမွာ ဂိုးတစ္လံုး သြင္းႏိုင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ ဇူလိုင္ ၂၀ ရက္မွာ အဆိုေတာ္ ေသဆံုးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သူကေဘာလံုးသမားပဲ သူ႔ဖာသာ ဂိုးသြင္းတာနဲ႔ ဒီဘက္ကလူေတြေသတာ ဘာဆိုင္လို႔လဲလို႔ေျပာေတာ့ တူေတာ္ေမာင္ ကိုညိဳထြန္းက “ႀကီးႀကီး...

ကုိသန္းလြင္ ● သီအိုစီဒိုက္ ေထာင္ေခ်ာက္

July 30, 2017

ကုိသန္းလြင္ ● သီအိုစီဒိုက္ ေထာင္ေခ်ာက္ (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၃၀၊ ၂၀၁၇ (၁) လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၂၄၀၀ ေက်ာ္က ကမာၻေပၚတြင္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ စုစည္းမိသည္မွာ စပါတာႏိုင္ငံတခု တည္းသာ ရွိသည္။ ထိုအခ်ိန္က ေရလမ္းခရီးသြားလာႏိုင္သည္မွာလည္း ေျမထဲပင္လယ္ တခုတည္းသာရွိသည္။ ထိုအခ်ိန္ က ေရာမႏိုင္ငံဟုျဖစ္လာမည့္ ေအသင္တို႔သည္ တစတစ အင္အားႀကီးမားလာေနသည္။ ထိုအခ်ိန္က စပါတာႏိုင္ငံမွ လူမ်ား အဖို႔ ေရာမတို႔၏ အင္အားႀကီးထြားလာေနျခင္းကို စိုးရိမ္တႀကီးေစာင္ုၾကည့္ေနသည္။ ဤနည္းျဖင့္ ေရာမႏွင့္ စပါတာစစ္ပြဲသည္ မလြဲမေရွာင္သာျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု သမိုင္းဆရာ သီအိုစီဒိုက္ (Theocydides) က ေရးခဲ့သည္။ သူေရးခဲ့ေသာ Peloponnesian war စာအုပ္တြင္ စပါတာတို႔က တိုးပြားလာမည့္ ေအသင္တို႔၏ရန္ကို ေရွာင္ လြဲ၍မရႏိုင္ဟု ေရးခဲ့ပါသည္။...

မင္းကုိႏုိင္ ● မျမင္ရသည့္တုိင္ လွေနမွာပါလုိ႔

July 27, 2017

မင္းကုိႏုိင္ ● မျမင္ရသည့္တုိင္ လွေနမွာပါလုိ႔ (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၂၇၊ ၂၀၁၇ ကုိမင္းကုိႏုိင္ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာေပၚမွ ျပန္လည္ကူးယူပါသည္။ က်ေနာ္ သဃၤန္းကြၽန္း အ.ထ.က (၁) ၌ ေက်ာင္းတက္စဥ္အခန္းလြတ္တခုကို သတိထားမိသည္။ ထိုအခန္းအနီးေရာက္ လွ်င္ ေက်ာင္းသားမ်ား ပခံုးတြန္႔ကာ သုတ္ေျခတင္ေလ့ရွိစျမဲ။ မၾကည့္ပဲလည္း မေနနိုင္။ အျမဲပိတ္ထားေသာ ထိုအခန္းတြင္းသို႔ မွန္ေပါက္မွတဆင့္ မဝံ့မရဲေခ်ာင္းၾကည့္ကာ နာနာဘာဝေတြ႕သလိုလို တစံုတရာပဲအထဲမွ ေျခာက္လွန္႔ေနသလိုလို ေက်ာင္း တြင္းနာမည္ႀကီးေနသည့္ ထိုအခန္း။ ၁၉၅၀ ေက်ာ္ ၁၉၆၀ ကာလမ်ားက အေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းမ်ား၌ ဇီဝေဗဒ၊ ဓာတုေဗဒ၊ ႐ူပေဗဒအတြက္ လက္ ေတြ႕စမ္းသပ္ခန္းမ်ားေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ က်ေနာ္တို႔ေခတ္ေရာက္ေတာ့ Practical ေခၚ လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ခန္းမ်ားမွာ တကၠ သိုလ္ေရာက္မွ ေက်ာင္းစာသင္ခ်ိန္ ဇယားတြင္ပါလာသည့္ အထူးအဆန္းျဖစ္ေနပါ၏။...

ေဌးမင္းခုိင္ ● Modern Physics – Part (1)

July 25, 2017

ေဌးမင္းခုိင္ ● Modern Physics – Part (1) (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၂၅၊ ၂၀၁၇ ဘဘာဝရဲ႕အေျခခံနိယာမေတြ (fundamental laws ေတြ)နဲ႔ အေရးပါတဲ့ သိပံၸေတြ႕ရိွခ်က္ အားလံုးကို ေတြ႕ၿပီးၿပီ။ Albert A. Michelson (1894) ရူပေဗဒမွာ ေနာက္ထပ္ ထပ္ေတြ႕စရာမရိွေတာ့ဘူး။ ပိုၿပီးတိတိက်က်တိုင္းတာဖို႔ပဲ လိုေတာ့တယ္။ William Thomson (Load Kelvin) (1900) ဥေရာပရဲ႕ renaissance လို႔ေခၚတဲ့ ဉာဏ္ပြင့္လင္းသစ္ေခတ္ဟာ ၁၄ ရာစုမွာ စပါတယ္။ အဲ့မတိုင္ခင္ ေခတ္ကေတာ့ အသိ ဉာဏ္ေတြ ေလွာင္ပိတ္ခံထားရတဲ့ အေမွာင္ေခတ္၊ တနည္းအားျဖင့္ ဘာသာေရးရဲ႕ သံဖိနပ္ေအာက္မွာ အသိဉာဏ္ေတြ ျပားျပားေမွာက္ခဲ့ရတဲ့ ေခတ္ဆိုးႀကီးပါပဲ။ (ဒီေနရာမွာ...

ေမာင္ေအာင္မြန္ – လမ္းထိပ္ကဘိုလင္မယား လာေနၿပီ

July 23, 2017

ေမာင္ေအာင္မြန္ – လမ္းထိပ္ကဘိုလင္မယား လာေနၿပီ (၀င္းေအာင္ၾကီး (ေမာင္ေအာင္မြန္) ေဖ့စ္ဘြတ္) မိုုးမခ၊ ဇူလုုိင္ ၂၃၊ ၂၀၁၇(၁) ကၽြန္္ေတာ္တို႔လို ၀တၳဳတိုေရးသမားမ်ားႏွင့္ စာဖတ္သူတို႔ၾကား ေပါင္းကူးတံတားသည္ မဂၢဇင္းမ်ားပါ။ အျခားေသာ ေဆာင္းပါး၊ ကဗ်ာ၊ ကာတြန္းစသည္တို႔ၾကား အတူပါလာေသာ ၀တၳဳတိုမ်ားကို ဖတ္ၾကရသည္။ မာတိကာၾကည့္ၿပီးမွ မဂၢဇင္း၀ယ္ျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္၍လည္း ၀တၳဳတိုသည္ ေပါင္းကူးတံတားေပၚ၀ယ္ မပီျပင္၀ိုးတ၀ါးဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္ခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ ၀တၳဳတိုသည္ ကမၻာ့သက္တန္းရင့္ စာေပပံုစံမဟုတ္ပါလား။ ျမန္မာေပသမိုင္း အေစာပိုင္းမွာကတည္းက ၀တၳဳတိုမ်ားရွိခဲ့သည္။ ဥပမာ၊ ဦးပုည၏ ၀တၳဳတိုမ်ား။ မင္းသု၀ဏ္၏ ေျပာင္ေျမာက္ေသ ကဗ်ာမ်ားၾကား ဘႀကီးေအာင္ညာတယ္ ၀တၳဳတို ထိုးေဖာက္ေနရာယူပံုၾကည့္။ ျမန္မာစာေရးဆရာႀကီးငယ္တို႔ၾကား ၀တၳဳတိုမေရးဖူးသူရယ္လို႔ ခပ္ရွာရွား။ ထို႔ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္ မဂၢဇင္းမ်ားက ၀တၳဳတိုမ်ား ထည့္သြင္းေဖာ္ျပေပးၾကရၿပီ။...

ထြန္းဝင္းၿငိမ္း ● ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႔ လုပ္ၾကံခံရတဲ့အေၾကာင္းရင္း

July 18, 2017

ထြန္းဝင္းၿငိမ္း ● ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႔ လုပ္ၾကံခံရတဲ့အေၾကာင္းရင္း (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၁၈၊ ၂ဝ၁၇ ● အမ်ဳိးသားညီညြတ္္ေရး ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရး ၿပီးဆံုးသြားတဲ့အခါ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းကို ကုိင္ၿပီးဝင္လာတဲ့ ျဗိတိသွ်နယ္ခ်ဲ႕သမားကို ဆက္လက္ ေတာ္လွန္ဖို႔ရာ ဖဆပလကို ေျမေပၚမွာ ရပ္တည္ခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ စကၠဴျဖဴစီမံကိန္းဆုိတာ စစ္ၿပီးေခတ္ ျမန္မာႏို္င္ငံကို ဆက္လက္ကြၽန္ျပဳဖို႔ စီမံကိန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ဖဆပလမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဥကၠဌ၊ သခင္ သန္းထြန္းက အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးတာဝန္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔က ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ႀကီးဟာ ျဗိတိသွ်ရဲ႕ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလမွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ေနသူရိန္ရံုႀကီးမွာ ႀကီးမားတဲ့ လူထုစည္းေဝးပြဲၾကိီးနဲ႔ ဆႏၵျပပြဲႀကီးကို က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ေနသူရိန္ အစည္းအေဝးပြဲႀကီးကေန...

ကုိသန္းလြင္ ● ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ထူေထာင္သူ၏ မိန္႔ခြန္း

July 13, 2017

ကုိသန္းလြင္ ● ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ထူေထာင္သူ၏ မိန္႔ခြန္း (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၁၃၊ ၂ဝ၁၇ (၁) ေဖ့စ္ဘြတ္ထူေထာင္သူ မတ္ခ္ဇူကာဘတ္က ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းဆင္းပြဲ၌ ေမလ ၂၅ ရက္ေန႔က မိန္႔ခြန္းတစ္ခု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ တခါက အာကာသယာဥ္ လႊတ္တင္ရာစခမ္း နာဆာ (NASA) သို႔ သမၼတကေနဒီ ေရာက္ရွိလာသည္။ သန္႔ရွင္းေရး အလုပ္ သမား ဂ်ေနတာတဦးကိုေတြ႔သျဖင့္ သမၼတႀကီးက “လူႀကီးမင္း ဒီဌာနမွာဘာလုပ္သလဲ” ဟု ေမးသည္။ တံျမက္စည္းလွည္း သည့္ အလုပ္ကိုလုပ္ရသူက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဒီမွာ “လူေတြကို လေပၚကိုေရာက္ေအာင္ ပို႔ဘို႔လုပ္ေနၾကတယ္ေလ” ဟု ေျဖ ေလသည္။ လူတို႔ဘဝေပါင္းမ်ားစြာကို ဦးေဆာင္မႈေပးရန္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ (Sense of Purpose) ရွိရမည္ဟုဆိုသည္။ ၂ဝ၁၇ တကၠသိုလ္မွ...

ေမာင္လူေရး ● စဥ့္အုိး

July 13, 2017

ေမာင္လူေရး ● စဥ့္အုိး (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၁၃၊ ၂၀၁၇ စဥ့္အိုးက တျခားအိုးေတြနဲ႔ မတူဘူး။ အလြန္မာတယ္။ အိုးလုပ္ဖို႔က ေျမနီ ေျမဝါႏွစ္မ်ိဳးလိုတယ္။ အနီ ၂ ဆ၊ အဝါ ၃ ဆေရာၿပီး ဇလားထဲထည့္ႀကိတ္၊ အမႈန္႔ထြက္လာမယ္။ ဒီေျမေတြက ဒီကဘဲ ရတာ။ ႏွစ္မိုင္ေလာက္အေဝးမွာ အနီ၊ အဝါက မိုင္ဝက္ေလာက္သြားရတယ္။ ဧကအစိတ္ သုံးဆယ္ ေလာက္ရွိမွာေပါ့။ ေျမက သုံးမကုန္ပါဘူး။ ေက်ာက္အႏုစားဆန္ဆန္ေျမမ်ိဳးဘဲ။ အမႈန္႔လဲ စက္နဲ႔ႀကိတ္၊ စက္နဲ႔ဘဲ ေရေဖ်ာ္ၿပီး ျပန္ၫွစ္၊ ၿပီးေတာ့ ေျမလုံးပုံႀကီးေတြ လုပ္ၿပီး အလုပ္တဲေတြထဲပို႔လိုက္တယ္။ ပန္းအိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အိုးႀကီးလုပ္သူေတြက တေယာက္ ငါးေထာင္ ေျခာက္ေထာင္ရတယ္။ တခ်ဳိ႕လဲ ခုႏွစ္ေထာင္ထိ ရတာရွိ တယ္။ တပည့္နဲ႔ဆရာ...

ဇင္လင္း ● အရည္အေသြးျမင့္ သတင္းဓါတ္ပုံပညာကို ေရွ႕ေဆာင္ဖန္တီးခဲ့သူ

July 12, 2017

ဇင္လင္း ● အရည္အေသြးျမင့္ သတင္းဓါတ္ပုံပညာကို ေရွ႕ေဆာင္ဖန္တီးခဲ့သူ မာဂရက္ ေဘာ္ေကး- ဝႈိက္ (၁၉ဝ၄ – ၁၉၇၁) (မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၁၂၊ ၂၀၁၇ Margaret Bourke-White was the first female war correspondent and the first woman to be allowed to work in combat zones during World War II. In 1941, she traveled to the Soviet Union just as Germany broke its pact of...